ترشحات سینه یکی از علائمی بوده که نگرانی زیادی برای افراد ایجاد می کند به ویژه زمانی که بدون دلیل مشخص یا همراه با تغییر رنگ، بو یا بافت ظاهر می شود. این ترشحات در زنان و حتی در مردان رخ می دهد و گاهی کاملا طبیعی است اما در برخی موارد نشانه ای از یک مشکل پزشکی جدی می باشد. آیا می دانید چه زمانی ترشحات سینه نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارد و چه زمانی میتوان آن را یک وضعیت بی خطر دانست؟ در این مطلب قصد داریم به طور کامل درباره انواع ترشحات سینه، دلایل شایع و خطرناک آن، علائم هشداردهنده، روشهای تشخیص و درمان آن بپردازیم پس با ما همراه باشید.
ترشحات سینه چیست؟
ترشحات سینه به خروج هر نوع مایع از نوک پستان گفته می شود که رنگ، غلظت و علت های متفاوتی دارد. این مایع ممکن است شفاف، سفید، زرد، سبز، قهوه ای یا حتی خونی باشد و در برخی مواقع به طور طبیعی در اثر تغییرات هورمونی دوران بارداری، شیردهی یا قبل از قاعدگی دیده می شود. در واقع وظیفه اصلی پستان ها تولید شیر برای تغذیه نوزاد است و به همین دلیل، وجود ترشحات در شرایط خاص یک فرآیند طبیعی محسوب می شود.
با این حال همیشه نباید ترشحات سینه را بی اهمیت دانست. گاهی این حالت ناشی از مشکلاتی مانند عفونت، کیست های پستانی، تومورهای خوش خیم یا بدخیم، افزایش هورمون پرولاکتین یا حتی تحریک فیزیکی سینه بر اثر فشار، ماساژ یا لباس های تنگ است.
انواع ترشحات پستان
ترشحات سینه یکی از علائمی بوده که بنا به دلایل بسیار متنوعی اعم از تغییرات هورمونی طبیعی یا مشکلات جدی تر مانند عفونت ها یا تومورها ایجاد می شود. لازم به ذکر است رنگ، قوام و حتی بوی ترشحات سرنخی مهم برای تشخیص علت ایجاد آن می باشد. برخی ترشحات مانند مایعات شفاف یا شیری در شرایط خاص بی خطرند اما تغییر رنگ، خروج خود به خود یا همراهی با علائمی مانند درد، توده یا خون باید جدی گرفته شود. در ادامه همه انواع ترشحات رنگی پستان را بررسی می کنیم تا بتوانید تفاوت بین حالت های طبیعی و هشداردهنده را بهتر بشناسید.
ترشحات سفید یا شیری
این نوع ترشح به دلیل تغییرات هورمونی و در دوران شیردهی طبیعی است. با این حال در زنانی که باردار یا شیرده نیستند، می تواند ناشی از افزایش هورمون پرولاکتین یا مشکلاتی در غده هیپوفیز باشد. البته لازم به ذکر است برخی داروها نیز ممکن است چنین ترشحی ایجاد کنند. اگر ترشح شیری به طور ناگهانی و مکرر اتفاق بیفتد باید علت آن از نظر هورمونی و ساختاری بررسی شود.
ترشحات سبزرنگ
ترشح سبز از سینه اغلب به دلیل تجمع ترشحات غددی یا تغییرات مجاری شیر، خصوصا در دوران قبل از یائسگی دیده می شود. به طور کلی این حالت عفونت زا نیست اما اگر همراه با درد، قرمزی یا توده باشد، احتمال التهاب یا عفونت وجود دارد و نیاز به بررسی دارد.
بیشتر بخوانید: عفونت قارچی پستان
ترشحات شفاف یا آبکی
مایع شفاف یا رقیق اغلب بی خطر است و بر اثر تحریک فیزیکی نوک سینه، تغییرات هورمونی قبل از قاعدگی یا بارداری ایجاد می شود. با این حال، ترشح شفاف و یک طرفه که خود به خود اتفاق می افتد به خصوص اگر همراه با خون یا تغییرات بافتی باشد باید سریع بررسی شود زیرا از نشانه های تومور می باشد.
ترشحات زردرنگ
این نوع ترشح نشانه عفونت یا التهاب در پستان بوده و ممکن است با درد، قرمزی، تورم و گرمی پوست همراه باشد. انسداد مجاری شیر یا ماستیت باکتریایی از علل شایع آن است و درمان به موقع عفونت از پیشرفت به آبسه جلوگیری می کند.
ترشحات قهوه ای
بهتر است بدانید قهوه ای بودن ترشحات به دلیل وجود خون کهنه در مایع است و ناشی از خونریزی قدیمی، آسیب یا تومورهای خوش خیم می باشد. هرچند در بسیاری از موارد خوش خیم است اما نیاز به بررسی دارد تا احتمال سرطان رد شود.
ترشحات خونی
این ترشحات اهمیت ویژه ای دارند و باید فورا بررسی شوند. شایع ترین علل شامل پاپیلوم مجرای شیری، تومورهای خوش خیم یا در موارد جدی تر سرطان پستان است. وجود ترشحات خونی یک طرفه به ویژه در زنان بالای 40 سال یا همراه با توده نیازمند بررسی دقیق با ماموگرافی، سونوگرافی یا MRI است.
ترشحات چرکی
بهتر است بدانید این نوع ترشح ناشی از عفونت یا آبسه پستان می باشد و اغلب با التهاب، درد و تب همراه است. در زنان شیرده، ورم پستان (ماستیت) علت شایع این عارضه است که نیاز به درمان آنتی بیوتیکی یا تخلیه آبسه دارد.
دلایل بروز ترشح سینه
ترشح از سینه در هر سنی و برای هر فردی رخ می دهد و علت های آن از فرآیندهای طبیعی بدن تا مشکلات جدی پزشکی متغیر است. برخی ترشحات در شرایط خاص مانند بارداری یا شیردهی کاملا طبیعی محسوب می شوند اما در مواردی دیگر نشانه وجود اختلالات هورمونی، عفونت یا حتی تومورهای خوش خیم و بدخیم می باشند. علل احتمالی ترشح از سینه به شرح زیر است:
- شیردهی
- بارداری
- آبسه پستان
- سرطان پستان
- اگزما نوک پستان
- بیماری پاژه پستان
- پاپیلومای داخل مجرا
- تغییرات فیبروکیستیک پستان
- عفونت یا ماستیت (ورم سینه)
- بیماری های مزمن کلیه یا کبد
- تومور هیپوفیز یا پرولاکتینوما
- نوسانات هورمونی قبل از قاعدگی
- اکتازی مجاری شیری (گشاد شدن مجاری)
- گالاکتوره (ترشح مداوم شیر بعد از زایمان)
- کم کاری تیروئید یا سایر اختلالات غدد درون ریز
- تحریک یا فشار نوک سینه (لباس تنگ، ورزش، ماساژ)
- تومورهای خوش خیم پستان مانند فیبروآدنوما یا کیست ها
- مصرف داروهایی مانند قرص های ضد بارداری، داروهای ضد افسردگی، داروهای فشار خون، داروهای ضد تهوع و برخی داروهای گیاهی
روشهای تشخیص ترشحات پستان
تشخیص دقیق علت ترشح پستان از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا این علائم از شرایط کاملا بی خطر تا بیماری های جدی مانند سرطان پستان ناشی می شود. مراجعه به بهترین جراح پستان تهران و انجام بررسی های کامل کلید اصلی انتخاب درمان مناسب است. به طور کلی روشهای تشخیص این عارضه به شرح زیر است:
- ام آر آی
- ماموگرافی
- داکتوسکوپی
- سی تی اسکن
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- سونوگرافی پستان
- معاینه بالینی پستان
- بیوپسی (نمونه برداری)
- آنالیز آزمایشگاهی ترشحات
- داکتوگرافی یا گالاکتوگرافی
- جراحی و بررسی بافتی مجاری شیری
روشهای درمان ترشح سینه
لازم به ذکر است درمان ترشح سینه به علت بروز آن وابسته است و انتخاب بهترین روش درمان، تنها بعد از تشخیص دقیق توسط پزشک امکان پذیر می باشد. نوع ترشح، رنگ، قوام و اینکه از یک یا هر دو سینه خارج می شود، سرنخ های مهمی برای یافتن علت هستند. روشهای درمان ترشح سینه به شرح زیر است:
- برداشتن یک مجرای شیری
- تخلیه آبسه در صورت وجود
- پرهیز از فشار دادن نوک پستان
- آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت
- جراحی تومورهای خوش خیم یا بدخیم
- برداشت کامل مجاری شیری در موارد خاص
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی در صورت سرطان
- داروهای هورمونی برای تنظیم سطح هورمون ها
- داروهای مهارکننده تولید شیر یا ضد افسردگی در پرولاکتین بالا
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، ترشح سینه همیشه به معنای وجود یک مشکل جدی نیست اما بی توجهی به آن باعث از دست رفتن زمان طلایی تشخیص و درمان می شود. شناخت علائم و توجه به اینکه این ترشح از یک یا هر دو سینه خارج می شود، نقش مهمی در تشخیص علت دارد. بسیاری از موارد با درمان ساده یا حتی بدون نیاز به درمان برطرف می شوند اما در برخی شرایط ممکن است نشانه ای از عفونت، اختلالات هورمونی یا بیماری های جدی مانند سرطان پستان باشند. بنابراین مراجعه به پزشک، بررسی و پیگیری های منظم، بهترین روش برای درمان و پیشگیری از عوارض احتمالی است.